انواع ترانزیت کالا معمولا شامل دو دسته کلی است. به حمل کالای خارجی از یک گمرک و عبور از خاک کشور و تحویل آن به یک کشور خارجی ترانزیت خارجی می گویند. حمل یک کالا از گمرک داخلی به یک گمرک دیگر در داخل کشور ترانزیت داخلی کالا گفته می شود.
دو نوع ترانزیت کالا وجود دارد. ترانزیت کالای داخلی و ترانزیت کالا خارجی.
ترانزیت کالای خارجی
اگر کالایی از طریق مرز به کشوری وارد شود و پس از عبور از خاک این کشور به کشور دیگری تحویل داده شود، ترانزیت خارجی نامیده میشود.
ترانزیت کالای داخلی
هرگاه کالایی از یک مرکز گمرک مجاز در کشور به مرکز گمرک دیگری در همان کشور حمل و نقل شود، ترانزیت داخلی میگویند. مثلاً حمل کالا از یک گمرک مرزی به گمرک تهران.
اهمیت ترانزیتی ایران
جمهوری اسلامی ایران؛ ازجمله کشورهایی است که به لحاظ قرار گرفتن در موقعیت جغرافیایی بسیار مناسب از مزایای ترانزیتی خوبی بهرهمند بوده و با گسترش شبکه حمل و نقل و ارتباط مطمئن و کارآمد میتواند از این مزایا در راستای افزایش درآمدهای ارزی و ارتقای موقعیت استراتژیک خود در منطقه به نحو مطلوب استفاده کند. در جنوب ایران خلیج فارس قرار دارد، که کشورهای عمدۀ تولیدکننده نفت جهان را درخود جای داده است. این منطقه به عنوان گلوگاه انرژی جهان محسوب میشود. در شمال ایران نیز دریای خزر قرار دارد که بهترین پل ارتباطی میان کشورهای ایران، روسیه، قزاقستان، ترکمنستان و آذربایجان است و میتواند نقش مهمی در تجارت میان این کشورها ایفا کند. از سوی دیگر ایران از غرب و شرق با کشورهای عراق، ترکیه، پاکستان و افغانستان همسایه است. به عبارتی میتوان گفت ارتباط ایران با ۱۵ کشور جهان از طریق مرزهای آبی و خاکی برقرار میشود و درعین حال نیز ایران به نوبه خود میتواند به عنوان پل ارتباطی میان این کشورها (با یکدیگر وسایر مناطق جهان) ایفای نقش نماید. از طرف دیگر این کشورها جمعیت بزرگی را در خود جای داده و از درآمدهای زیادی نیز برخوردارند که این عامل نیز به نوبه خود علاوه بر دراختیارداشتن منابع وثروتهای ملی خدادادی میتواند به عنوان عامل توسعه ترانزیت وتجارت درمنطقه موثر باشد. ارتباط کشورهای آسیای میانه با خلیج فارس و همچنین برقراری رابطه تجاری بین شرق آسیا با کشورهای اروپایی از طریق ایران بسیار مقرون به صرفه است به نحوی که بسیاری از این کشورها به دنبال آن هستند تا چنین روابطی را از طریق ایران برقرار کنند.
goods transit
انواع ترانزیت کالا
مزیتهای ترانزیت کالا ازطریق ایران
با توجه به موقعیت راهبردی وترانزیتی کشور عزیزمان، میتوان فرصتها و مزیتهای زیادی را برای ترانزیت کشور در نظر گرفت. البته بهره برداری درست و به موقع از این فرصتها و همچنین انجام سرمایه گذاری لازم و تبلیغات گستردۀ همزمان میتواند دربهره برداری اثربخش از موقعیت جغرافیائی و منحصر به فرد ترانزیتی کشورموثر باشد، لذا نحوه بهره برداری از این مزیتها و فرصتها و برقراری ارتباط حمل و نقلی با کشورهای هدف میتواند نقش برجسته ای در تسهیل تجارت میان آسیا و اروپا و کشورهای منطقه و توسعه ترانزیت ایفا نماید. در مجموع مزیتهای ترانزیت از طریق قلمرو جمهوری اسلامی ایران عبارتند از:انواع ترانزیت کالا
- قرارگرفتن درمسیر کریدورهای ترانزیتی شمال- جنوب و درنتیجه برقراری ارتباط ترانزیتی کشورهای روسیه، اروپای شرقی، مرکزی، شمالی، آسیای میانه و قفقاز از یک سو و آسیای جنوبی، جنوب شرقی، خاور دور، اقیانوسیه و کشورهای حاشیه خلیج فارس به عنوان یک مزیت برجسته برای ایران قلمداد میشود . همچنین به دلیل کوتاهی مسیر در کریدور شمال- جنوب و تجهیز امکانات و زیرساختها و فراهم آوردن امکانات و تسهیلات گسترده در بخشهای مختلف حمل ونقل، مسیر ایران از جذابیتهای فراوانی برای ترانزیت کالا برخوردار میباشد. بنادرشهید رجائی، امیرآباد و بندرانزلی ازجایگاه ویژه ای درمسیر ترانزیتی کریدور شمال – جنوب برخوردار بوده وعلاوه بربنادر مذکور بنادر شهید باهنر، لنگه، بوشهر، چابهار، امام خمینی(ره)و نوشهر نیز از پتانسیلهای نقش آفرینی منحصر به خود برخوردار می‌باشند.
- برقراری ارتباط ترانزیتی افغانستان و آسیای میانه ازطریق محور ترانزیتی شرق کشور “چابهار – میلک”؛ نزدیکی جغرافیائی بندرچابهار به افغانستان، انجام سرمایه گذاریهای گسترده دربخشهای مختلف حمل ونقل از جمله بخش دریائی، ایجاد تسهیلات و زیرساختهای حمل و نقل در مسیر محور شرق کشور و حمایتهای گسترده دولتی، بندر چابهار را به عنوان قطب ترانزیت افغانستان تبدیل کرده و درصورت مرتفع شدن موانع، علاوه برتوسعه محور شرق شاهد رونق ترانزیت درمسیر مذکور خواهیم بود. بندر چابهار به عنوان مهمترین بندر در مسیر ترانزیتی محورشرق کشور مطرح است ولی به دلیل برخی نارسائیهای ساختاری، درترانزیت کالا به افغانستان نسبت به بندرعباس از اهمیت کمتری برخوردار می باشد.انواع ترانزیت کالا
با تشکر از همراهی شما – شرکت حمل و نقل ساربان
